Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Valerianella dentata & Gentiana lutea

fotò
fotò
Ampouleto

Valerianella dentata

Caprifoliaceae Valerianaceae

Àutri noum : Grasseto, Greisseto.

Noms en français : Doucette dentée, Mâche dentée.

Descripcioun :
L'ampouleto, mens coumuno que si cousino li grasseto, trachis dins li champ cultiva. Se tèn bèn drecho e porto gaire de fueio. Se destrìo dis àutri Valerianella, majamen emé si fru, que soun de dous biais : siegue en formo de pero emé uno pichoto courouno (V. dentata -vèire lou dessin-), siegue coum'uno tino emé uno pouncho mai grosso (V. rimosa -vèire lou dessin e li fotò-).

Usanço :
S'acampo en rouseto e se manjo coume ensalado champanello.

Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Valerianella
Famiho : Caprifoliaceae
Famiho classico : Valerianaceae

Ordre : Dipsacales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello

Liò : Champ - Tepiero - Ribiero
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Valerianella dentata (L.) Pollich, 1776

fotò
fotò
Genciano

Gentiana lutea

Gentianaceae

Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.

Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.

Descripcioun :
La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.

Usanço :
Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).

Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae


Ordre : Gentianales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre

Liò : Pasquié - Prado umido - Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
ges
C
C
CC

Valerianella dentata & Gentiana lutea

R
R
C
C
R
R
R
R

Coumpara Ampouleto emé uno autro planto

fotò

Coumpara Genciano emé uno autro planto

fotò